ERKEN ATEŞLEME:
Erken ateşleme, adından da anlaşılabileceği gibi, bujinin ateşleme safhasına gelmeden önce
yakıtın ateşlenmesidir ve bir çok farklı etkene dayanır. Eski zamanlarda avans vurma terimi
ilk kullanılmaya başlandığında, durum genellikle vasat benzin kalitesine veya yüksek sıkıştırma
oranına bağlı idi. Diğer faktörler sıcak karbon tortuları veya hatalı bujilerdi. Ancak günümüzdeki
modern araçlarda, hatta modifiyeli olanlarda dahi bu durum pek sık rastlanan bir problem
değildir.
Detonasyon
Detonasyona daha çok aşırı derecede modifiye edilmiş araçlarda rastlanır. Burada meydana
gelen, yanma odasının, genellikle bujiden en uzak köşesinde, kendiliğinden ve bujinin
ateşlemesinden SONRA, patlama yaşanmasıdır. Detonasyon, çözümünün daha zor olmasından
ve motora daha fazla zarar vermesinden dolayı çok daha ciddi bir problemdir.
Duyulan avans vurma sesi, kendiliğinden patlayan yakıtın, bujinin ateşlediği yakıt ile buluşması
esnasında oluşur. Erken ateşlemede, buluşma pistonun üst ölü noktaya varmasından önce
meydana geldiği için ve bu safhada silindir basıncı henüz en yüksek değere çıkmadığından
dolayı oluşan risk ve zarar göreceli olarak daha azdır. Detonasyonda ise, kendiliğinden patlama
bujinin ateşlemesinden sonra gerçekleştiği için, buluşma genelde üst ölü noktada meydana
gelir. Bu safhada silindir içi basınç en yüksek değerde olduğu için sonuç çok daha fazla zarar
vericidir.
Detonasyonun sebepleri erken ateşleme ile benzer olabilir. Erken ateşlemeye sebep olan
genelde sıkıştırmanın yüksekliği iken, detonasyonda en genel sebep yakıt karışımının fakirliğidir.
Fakir karışım kendiliğinden patlamaya daha meyilli olduğu için detonasyona yol açması
kuvvetle muhtemeldir. Bundan dolayı motorları zengin karışım ile çalıştırmak genel bir güvenlik
önlemi olarak kabul edilir.
Süperşarjlı veya turbo beslemeli araçlarda, sorun genellikle emmeye gelen havanın sıcaklığının
fazla yüksek olmasıdır. Detonasyonla birlikte sıcak hava birleştiğinde yanma odasında ve daha
da önemlisi pistonde ciddi zararlar meydana gelir. Bu tip bir sorun sonrası motor açıldığında
hafif detonasyon için yanma odasında ve pistonun üstünde izlere rastlanabilir. Ancak genelde
sorun çok daha vahimdir. Pistonda büyük bir delik açılmasıyla pistonun üst kısmının
parçalanması ve bunun sonucunda kopan parçaların subaplara ve silindir kapağına ciddi
zararlar vermesi kaçınılmazdır. |
